Mogen gemeenten camera’s plaatsen op de milieustraat of bij ondergrondse containers? Dat was een van de vragen die aan bod kwam tijdens de NVRDtalk van privacy-advocaat Monique Hennekens. Ja, is het antwoord, blijkt uit haar presentatie waarvan de NVRD de video online heeft gezet. ‘Mits daarbij wordt voldaan aan de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). Het doel en de doelbinding, de grondslag, dataminimalisatie, en beveiliging en opslagbeperking zijn daarbij belangrijke regels’, werd duidelijk uit haar uitleg.
Vooraf goed nadenken over het vastleggen van doelen
‘Zijn er mensen of kentekens in beeld? Dan kan je er van uitgaan dat het cameratoezicht onder de AVG valt. Het gaat namelijk om de digitale verwerking van persoonsgegevens.’ Dit stelde privacy-advocaat Monique Hennekens tijdens haar NVRDtalk. Het vastleggen van de doelen is een belangrijke voorwaarde om camerabeelden te mogen maken op de milieustraat en bij ondergrondse containers, werd duidelijk. ‘Een doel kan zijn de beveiliging van medewerkers en bezoekers, en moet worden vastgelegd in verplichte register van verwerkingsactiviteiten. Als een gemeenten doelen vastlegt, is het verstandig goed na te gaan of het doel alleen beveiliging is of dat er nog andere doelen zijn’, adviseert ze. ‘Een gemeente is namelijk altijd gebonden aan dat zelf bepaalde doel. In dit voorbeeld zijn dat de beveiligingsbeelden van medewerkers en bezoekers. Die beelden mogen niet worden gebruikt voor een ander doel, bijvoorbeeld het controleren van medewerkers op hun functioneren.’
Gerechtvaardigd belang grondslag cameratoezicht op milieustraat
Behalve het vastleggen van doelen is ook de grondslag belangrijk bij cameratoezicht, legde Monique in haar NVRDtalk uit. ‘Een grondslag voor cameratoezicht is uitvoering van het gerechtvaardigd belang op een milieustraat en van de publiekrechtelijke taak als het gaat om bijplaatsingen. Belangrijk bij cameratoezicht is dat de beelden alleen mogen worden gebruikt en verwerkt als ze daadwerkelijk nodig zijn. Het moet noodzakelijk zijn om die beelden te hebben. Voor beelden van bijplaatsingen kan het behoorlijk moeilijk zijn om dat te onderbouwen. Daarom is het essentieel om daar goed over na te denken en vooraf vast te leggen. Dat biedt in een later stadium dan de mogelijkheid om aan te tonen waarom die keuze is gemaakt. Ook het beveiligen van persoonsgegevens is een belangrijk aandachtspunt’, zegt ze aanvullend. ‘Zo moet de verbinding zijn versleuteld en moet er een opslagbeperking zijn. Ook mogen beelden maximaal maar vier weken worden bewaard. Daar is de Autoriteit Persoonsgegevens heel duidelijk over. Een uitzondering is als de beelden nodig zijn voor de afhandeling van een incident.’
Noodzaak om beelden te maken goed onderbouwen
Het heimelijk maken van camerabeelden is in principe strafbaar, benadrukt ze. ‘Voor cameratoezicht op een milieustraat is het belangrijk aan te geven wat er met de beelden wordt gedaan. Om zo nodig de Autoriteit Persoonsgegevens uit te kunnen leggen wat de noodzaak is voor het maken van de beelden, moet heel goed worden onderbouwd waarom de beheerder een camera wil ophangen. Voorafgaand aan het plaatsen van een camera is een data protection impact assesment, DPIA, verplicht. Daarin wordt onder meer vastgelegd welke alternatieven er zijn overwogen en waarom die niet voldoen voor de doelen die de beheerder wil bereiken. Ook als camera’s er al langer hangen raad ik aan om alsnog een DPIA uit te voeren. In overleg met de functionaris gegevensbescherming kunnen dan de privacyrisico’s worden beoordeeld die er zijn bij de verwerking van de beelden en hoe die risico’s kunnen worden gemitigeerd zodat de verwerking in overeenstemming is met de AVG.’
Monique Hennekens is advocaat bij Hekkelman Advocaten, gespecialiseerd in privacy en IT, specifiek privacy in de afvalbranche. Zo staat ze de gemeente Arnhem bij in de afvalpaszaak en is ze nauw betrokken bij het opstellen van meerdere privacy-factsheets voor de NVRD.
Meer weten?
Bekijk dan hieronder de video of kijk op de website van de NVRD voor meer informatie over de privacy-factsheet.
Het blog #Care4Circulair besteedt regelmatig aandacht aan ontwikkelingen binnen de afvalindustrie. Op de hoogte blijven? Volg ons dan op LinkedIn, Twitter, Facebook of Instagram.
