Houten trapleuningen en bankjes uit een oude sporthal en zwembad. Het zijn voorbeelden van materialen uit een gesloopt gebouw die in het Upcyclecentrum Almere opnieuw zijn gebruikt. Ook de balken in de stalen dakconstructie kregen een tweede leven. Die komen uit een gesloopte drukkerij die daarvoor op dezelfde locatie stond. Het Upcyclecentrum is circulair ontworpen en gebouwd. Illustratief daarvoor is ook het recyclebordes dat is opgebouwd uit U-elementen, gemaakt van ecogranulaat van asfaltwegen. Door die modulaire bouw kan het bordes worden verplaatste en aangepast. Omdat het daardoor kan ‘meebewegen’ met nieuwe ontwikkelingen is het Upcyclecentrum nu al een voorbeeld van een milieustraat van de toekomst.

>> Foto: in de gevel van het Upcyclecentrum Almere zijn onder meer de oude trapleuningen en bankjes verwerkt uit het gesloopte zwembad en de sporthal in Almere. In 2019 is het Upcyclecentrum genomineerd als BNA Beste Gebouw van het Jaar (foto boven, red.).

Gevel van hout uit gesloopt zwembad

Een opvallende houten gevel en een toegangshek met gerecyclede fietswielen. Het zijn beeldbepalende onderdelen van het Upcyclecentrum in Almere. De in het oog springende houten gevel bestaat uit verschillende soorten en maten planken. Een groot deel daarvan – zo’n 60 procent – komt van bomen die moesten wijken voor de aanleg van de A6. Die planken zijn makkelijk te herkennen omdat het schors van de boom er nog aan zit. Ook zijn er in de gevel steigerhouten balken verwerkt, afkomstig van een aanlegsteiger in Almere Haven. Die zijn te herkennen aan de groeven die nog zichtbaar zijn. Verder zijn in de gevel de oude trapleuningen en bankjes verwerkt uit het gesloopte zwembad en de sporthal. Deze vallen op omdat ze smaller zijn dan de andere planken en een glanslaagje hebben. De grote, dikke draagbalken waar de houten delen aan zijn bevestigd, zijn van Accoya hout. Dit is speciaal bewerkt hout, afkomstig uit duurzaam beheerde bossen.

Staal met gewicht van zeven olifanten opnieuw gebruikt

Het gewicht van zeven volwassen olifanten. Oftwel 26 ton. Zo veel aan hergebruikt staal is er verwerkt in het Upcyclecentrum Almere. De gerecyclede balken komen uit de oude drukkerij en zijn te herkennen aan hun donkere kleur. Deze balken zijn opnieuw gecoat en getest op kwaliteit en veiligheid. Op het dak liggen 276 zonnepanelen met een oppervlak van zo’n 440 vierkante meter. Die wekken tussen de 65.000 en 70.000 kWh per jaar op. Dat is genoeg om gemiddeld 20 huishoudens een jaar lang van stroom te voorzien. Het Upcyclecentrum heeft geen gasaansluiting. Alle warmte voor de verwarming en de douches wordt opgewekt met warmtepompen. In de ruimtes onder het recyclebordes is de verlichting hergebruikt. De rest van het centrum heeft duurzame led- verlichting waardoor het Upcyclecentrum 100 procent energieneutraal is.

Regenwater opvangen om recyclebordes schoon te maken

Het Upcyclecentrum gaat zuinig om met schoon drinkwater. Het regenwater dat op het dak valt, wordt opgevangen en opgeslagen in watertanks onder het recyclebordes. In totaal zit daar 4.000 liter water in. Dat is genoeg om tien badkuipen mee te vullen. Dit water wordt gebruikt om de toiletten mee door te spoelen en om het recyclebordes schoon te maken. De ruimte onder het recyclebordes wordt ook gebruikt voor de opslag van het klein chemisch afval. De brandvertragende tussendeur komt uit een ander pand. Ook de drie blauwe overheaddeuren aan de achterkant zijn hergebruikt. Die komen uit de oude sporthal in Almere Haven. Leuk detail: de deuken zijn nog te zien die er in kwamen door de hockeyballen die er tegenaan zijn geslagen.

Recyclebordes van ecogranulaat van oude asfaltwegen

Het Upcyclecentrum is circulair ontworpen. De onderdelen zijn geschroefd gemonteerd zodat het helemaal demontabel is. Alle gebruikte materialen kunnen daardoor opnieuw worden gebruikt. Dat geldt ook voor het recyclebordes waar bezoekers hun grof huishoudelijk afval komen inleveren. Dat is opgebouwd uit losse, modulaire U-elementen waardoor het bordes kan worden aangepast en verplaatst, bijvoorbeeld bij veranderende wet- en regelgeving. Door die modulaire opbouw kan het bovendien flexibel ‘meebewegen’ met wensen en nieuwe ontwikkelingen. De betonnen U-elementen zijn gemaakt van ecogranulaat van oude asfaltwegen. Ook een deel van de betonnen vloer is gerecycled. Voor de fundering van het Upcyclecentrum is 1200 kubieke meter beton gestort. Dat is bijna een half olympisch zwembad vol beton. Zo’n 15 procent van het grind in het beton is gerecycled. Dit materiaal komt uit de oude drukkerij die eerder op dezelfde locatie stond en milieuvriendelijk is gesloopt.

Fietsrekken van gebruikte autobanden

Behalve de in het oog springende gevel, onder meer gemaakt van de bankjes uit de oude sporthal, valt de entree van het Upcyclecentrum Almere om nog een reden op: de parkeerplaatsen en het fietsenrek. De afscheiding daarvan is gemaakt van gebruikte autobanden die verzonken zijn in het plaveisel. Daarvoor heeft Stadsreiniging bij andere milieustraten in Almere ruim 50 autobanden ingezameld. Die zouden anders tot rubberkorrels worden vermalen. Nu dienen ze als verkeersgeleiding en als fietsenstalling bij de ingang. Ook de 100 fietswielen die als decoratie aan het hek hangen, heeft Stadsreiniging verzameld op de andere milieustraten. De 38 stelconplaten (betonplaten met een ijzeren rand) op de op- en afrit komen van het oude perron in Almere. Net als de oude autobanden en de fietswielen kregen ook zij een tweede leven in het Upcyclecentrum dat daarmee als eerste circulaire afvalbrengstation van Nederland een voorbeeldfunctie heeft.

Meer weten?

Wilt u meer weten over het Upcyclecentrum Almere? Lees dan ook de posts op het blog Care4Circulair:
Henk Martens, Upcyclecentrum Almere: ‘over alles is nagedacht’
Upcyclecentrum Almere: alles draait om hergebruik

Wilt u meer weten over de circulaire milieustraten die Modulo Milieustraten ontwerpt en bouwt? Kijk dan op de website. U kunt ons ook bellen, telefoon: (035) 5885454. 

Of volg het blog Care4Circulair op LinkedIn, Twitter, Facebook of Instagram en blijf op de hoogte van alle ontwikkelingen.