Kringloopwinkel partner van milieustraat van de toekomst

Afnemer of beheerder van een innamepunt van kringloopspullen. Het zijn twee van de voorbeelden van de rol die de kringloop op de milieustraat kan hebben. Circulair adviseur Michiel van Wickeren noemt desgevraagd nog een derde praktijkvoorbeeld. ‘Een milieustraat met een sorteerstraat of een winkel met een eigen exploitant. Maar er zijn meer mogelijkheden. Daarom wil ik samen met betrokken overheden, organisaties en gemeenten verder onderzoek doen. De centrale vraag daarbij is: met welke andere kringloopfuncties kan een milieustraat worden uitgebreid en hoe?’ Als aanzet heeft hij voor het blog Care4Circulair al de drie mogelijke rollen van een milieustraat op een rij gezet.

Dit blog is onderdeel van een serie over circulaire ambachtscentra, het icoonproject van het Uitvoeringsprogramma Consumptiegoederen. Dit biedt concrete uitvoeringspunten van de overheidsdoelen, zoals vastgelegd in het rijksbrede programma ‘Circulaire Economie 2050’.

Afnemer kringloopinnamepunt

Een kringloopinnamepunt. Dat is de meest basale rol die een milieustraat kan hebben. De gemeente plaatst een container of gebruikt de ruimte onder het bordes als innamepunt. Met de kringlooporganisatie worden afspraken gemaakt over het leeghalen. Als er meer kringlooporganisaties actief zijn, spreekt de gemeente af wie en hoe vaak die de container mag leeghalen. Ook het bewaken van de kwaliteit van de inhoud is een aandachtspunt. Als de aangeboden goederen niet worden beoordeeld, bestaat de kans dat het innamepunt een veredelde grofvuilcontainer wordt. Zeer gezien het feit dat kringlooporganisaties steeds kritischer worden over wat er wordt aangenomen.

Beheerder kringloopinnamepunt

Kwaliteit van de ingenomen goederen is geen punt op milieustraten waar de kringlooporganisatie ook de beheerder is. In Nieuwkoop (KringloopAlphen) en Tilburg (La Poubelle) worden de innamepunten bijvoorbeeld bemenst door vrijwilligers of medewerkers van de kringlooporganisaties. Ze kijken wat er van de ingeleverde goederen nog opnieuw kan worden gebruikt of wat direct de container in kan. In Nieuwkoop en Tilburg staan de kringloopcontainers binnen de grenzen van de milieustraat. Er zijn ook voorbeelden van kringloopcontainers die daar net buiten staan, zoals in Leusden. Dit kan meerdere redenen hebben. Een van de belangrijkste is de wet milieubeheer en de daarin opgenomen ‘afvalstatus’. Wanneer deze strikt wordt geïnterpreteerd is het afval – dus ook de kringloopgoederen – eigendom van de gemeente. Die heeft dan ook de plicht om voor verwerking te zorgen. Verkoop van bruikbare spullen is in dat geval niet altijd optie.

Upcyclecentrum Almere Milieustraat van de toekomst afval scheiden recyclen upcyclen Care4Circulair Modulo Milieustraten — Het Upcyclecentrum in Almere is een voorbeeld van een milieustraat met meerdere functies, waaronder ook een belevingscentrum.

Exploitant sorteerstraat of winkel

Een tandje erbij gebeurt op milieustraten waar de kringlooporganisatie actief is betrokken bij het sorteren van bruikbare goederen en grondstoffen. Die combinatie kan inwoners ook stimuleren meer spullen voor hergebruik aan te bieden. Een voorbeeld daarvan is een sorteerstraat waar inwoners – voordat ze de milieustraat oprijden, hun spullen voor hergebruik kunnen inleveren. Een internationaal voorbeeld in het Zweedse Eskiltuna is de ReTuna Återbruksgalleria een overdekte circulaire winkelcentrum. De ondernemers die er zijn gevestigd, krijgen goederen van de sorteerstraat om te upcyclen tot nieuwe producten die in het winkelcentrum worden verkocht. De millistraat met sorteerstraat en kringloopwinkel is vergelijkbaar in opzet. Het enige versschil met ReTuna is dat de kringloopwinkel één exploitant heeft. In ReTuna zijn meer winkels met evenzoveel exploitanten.

ReTuna Återbruksgalleria milieustratat van de toekomst kringloopwinkel Mlodulo Milieustraten Care4Circulair — *De ReTuna Återbruksgalleria in het Zweedse Eskilstuna met winkels waar gebruikte en gerecyclede producten worden verkocht.*

Ladder van Lansink

De milieustraat van de toekomst heeft minimaal een beheerd innamepunt voor kringloopgoederen, zegt circulair adviseur Michiel van Wickeren. Zoveel is volgens hem wel duidelijk. ‘Maar als de gemeente nog meer grof huishoudelijk afval wil scheiden om te verkopen in een kringloopwinkel of als grondstoffen, dan moet er nog wat gebeuren.’ Hij refereert daarmee aan de Ladder van Lansink waarbij behalve hergebruik en recycling ook preventie belangrijk is (zie afbeelding beneden, red.). ‘Om afval te voorkomen is informeren en inspireren belangrijk. Uitleggen dat afval waarde heeft, dat er nog meer mee kan dan alleen weggooien. De milieustraat is daarvoor bij uitstek geschikt. Het Upcyclecentrum in Almere heeft bijvoorbeeld een belevingscentrum waar workshops worden gegeven en klassen een rondleiding krijgen. Dat vereist wel een intensieve samenwerking met verschillende ketenpartijen. Dan is de milieustraat pas echt een milieustraat van de toekomst.’