Bijna een verdubbeling van de hoeveelheid ingezameld GFT. Dat resultaat boekte Kollumerland, onderdeel van de gemeente Noardeast-Fryslân, met het opnieuw invoeren van de schillenboer. Hoewel het nog een proef is, laat de Friese aanpak zien dat het aloude huis-aan-huis ophalen van keukenafval kan bijdragen aan het beter scheiden van de groenfractie. Mede om die reden besloot Michiel van Wickeren in het Noorden een kijkje te nemen. Hij ging ook langs bij de houthakkers in Kollumerland die net als de schillenboer opnieuw hun intrede in Friesland deden.
Michiel van Wickeren is adviseur circulaire economie bij Modulo Milieustraten waar hij onder meer adviseert over circulaire ambachtscentra, de milieustraat van de toekomst. Na zijn studie beleid en organisatiewetenschappen werkte hij onder meer voor IPR Normag en was hij als ondernemer vier jaar de drijvende kracht achter de Spullenier. ‘Ik heb met m’n voeten in de klei gestaan en weet daardoor uit de praktijk hoe lastig het is om van afvalstoffen grondstoffen te maken.’ Door die combinatie van theorie en praktijk weet Michiel concepten als de circulaire ambachtscentra te vertalen in pragmatische oplossingen. In een serie blogposts belicht hij voorbeelden van inspirerende projecten, waaronder onder dit keer de schillenboer en houthakker in Kollumerland, onderdeel van de gemeente Noardeast-Fryslan.
Vijf keer meer keukenafval scheiden
Het ‘schillenboerproject’ startte eind 2017. Sindsdien wordt drie keer per week keukenafval bij de inwoners opgehaald. In 2018 is bijgehouden hoeveel GFT per twee weken werd ingeleverd. Bij de start van de proef was dit gemiddeld 420 kilo. Tijdens het eerste jaar liep dat op tot 735 kilo, bijna twee keer zo veel. Hiermee wijst de praktijk uit dat met het frequent ophalen van een fractie als keukenafval mooie resultaten kunnen worden bereikt. Dit bleek ook uit de sorteerproef in twee wijken: één waar het ‘schillenboerproject’ zou starten en één waar het keukenafval niet werd opgehaald. Voordat de schillenboer begon kwam er in allebei de wijken gemiddeld 26,5 procent keukenafval in de grijze containers terecht. De tweede sorteerproef in de wijk waar de schillenboer inmiddels z’n ronde deed, wees uit dat er nog maar 5,6 procent GFT bij het restafval zat. In de controlewijk zonder schillenboer was dat 24 procent. De sorteerproeven maken duidelijk dat afval beter wordt gescheiden als GFT huis-aan-huis wordt opgehaald. Dat is een belangrijke conclusie. Niet alleen voor het halen van de VANG-doelen, maar ook omdat er meer grondstoffen vrij komen. In dit geval keukenafval dat wordt omgezet in compost.
Schillenboer biedt circulair ambachtscentrum perspectief
De uitkomsten van het ‘schillenboerproject’ is ook een graadmeter voor het mogelijke succes van het circulaire ambachtscentrum: hoe hoger het serviceniveau voor de inwoners, hoe beter de resultaten. Als er plannen zijn voor een circulair ambachtscentrum is het daarom een idee om te onderzoeken of er mogelijkheden zijn om inwoners meer service te bieden zodat ze beter afval gaan scheiden. Vergeet ook niet de sociale opbrengsten daarin mee te nemen. Vooralsnog laat het ‘schillenboerproject’ zien dat de verschillende functies van het circulaire ambachtscentrum los van elkaar kunnen worden uitgevoerd. Dat biedt perspectief, vooral omdat het mogelijkheden creëert om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt werk te bieden. Behalve de schillenboer heeft Kollumerland mede om die reden ook opnieuw de houthakker ingevoerd. Cliënten van Talant kloven het grove snoeihout van de gemeentelijke buitendienst tot openhaardhout. Inwoners kunnen het hout online bestellen dat op verzoek thuis wordt bezorgd. Zowel met de terugkeer van de schillenboer als de houthakker dient de gemeente een tweeledig doel: het biedt een dagbesteding aan mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt en zorgt ervoor dat reststromen opnieuw worden gescheiden in compost en open haardhout.
Meer weten?
Lees dan ook deze posts:
‘Elke gemeente kan aan de slag met circulair ambachtscentrum’
Kollumerland past principes van circulair ambachtscentrum al toe
Of kijk in de rubriek over circulaire ambachtscentra. U kunt ook contact opnemen, telefoon: (035) 5885454. Of volg het blog Care4Circulair op LinkedIn, Twitter, Facebook of Instagram en blijf op de hoogte van alle ontwikkelingen.
